مقایسه ی اعتراض در شعر ابن یمین فریومدی و عبید زاکانی

چــکـــیــده: ادبیات هر ملّتی نشان دهنده ی فرهنگ، تاریخ و تمدّن آن ملّت است. زیرا آثار ادبی برگرفته از اندیشه ها، تفکّرات و ایدئولوژی هایی است که در بطن جامعه و اوضاع و احوال آن جامعه شکل گرفته اند. ایران در قرن هشتم تحت تأثیر آثار ناشی از حمله ی بی رحمانه ی مغول قرار دارد و شعرای این عصر هم به دلیل آن که در دوران زندگی خود، آشفتگی، فساد و بی بند و باری ناشی از حمله ی مغولان و تیموریان را تجربه کرده اند؛ اقدام به خلق آثار ارزشمندی نموده اند که نشان دهنده ی این آشفته بازار اوضاع اجتماعی است.اعتراض یکی از درون مایه های شعر در قرن هشتم است که در این پژوهش به مقایسه ی این درون مایه در شعر ابن یمین فریومدی و عبید زاکانی پرداخته ایم. استخراج و نقل شواهد از دیوان شعری این دو شاعر و تحلیل محورهای اعتراض در کلام آنان، نشان دهنده ی آن است که نابسامانی های اجتماعی در قرن هشتم هجری، زمینه ی اصلی ایجاد فکر معترض در شعرشان بوده است. همین امر سبب اشتراکاتی در محورهای اعتراض در سخن آنان شده به گونه ای که از نظر محتوا، فرم سخن و احساس یکسانی که نسبت به این موضوع داشته اند؛ مشابهت هایی وجود دارد. با آن که شیوه ی بیان دو شاعر به لحاظ طنز و جدیّت در کلام، تفاوت هایی داردبا این حال نگاه هردو به مقوله ی اعتراض پیرو شرایط زمان و انعکاس دهنده ی ناهنجاری های جاری در جامعه است. واژگان کلیدی:اعتراض، ابن یمین، شعرقرن هشتم، عبید زاکانی